Wychowanie przedszkolne w roku szkolnym 2015/2016

W roku szkolnym 2015/2016 obejmowało ono dzieci w wieku 3−5 lat i realizowane było w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz od roku szkolnego 2008/2009 − również w zespołach wychowania przedszkolnego i punktach przedszkolnych. Przedszkola, zespoły wychowania przedszkolnego i punkty przedszkolne przeznaczone były dla dzieci w wieku 3−5 lat, a oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych – dla dzieci pięcioletnich.

W stosunku do roku 2014/2015 liczba wszystkich placówek spadła o 2,5%. Wzrost odnotowano jedynie w liczbie przedszkoli, których przybyło 392 (co stanowiło przyrost o 3,6%) - w tym 124 placówki na wsi. Spadek liczby pozostałych typów placówek wyniósł w przypadku punktów przedszkolnych 8,0%, a zespołów wychowania przedszkolnego – o 5,1%. Przedszkola stanowiły ponad połowę (53,7%) wszystkich placówek wychowania przedszkolnego, przy czym ponad 2/3 wszystkich przedszkoli zlokalizowanych było w miastach (66,9%). Oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych stanowiły 37,1% wszystkich typów placówek, przy czym prawie 79% zlokalizowane były na wsi. Zespoły wychowania przedszkolnego oraz punkty przedszkolne stanowiły natomiast nieco ponad 9% wszystkich placówek, (60,2% zlokalizowanych było na wsi).

W roku szkolnym 2015/2016 w ramach systemu oświaty wychowaniem przedszkolnym objętych było 1 140,6 tys. dzieci, tj. o 95,7 tys. mniej niż w roku poprzednim. Taki bilans liczby dzieci uczestniczących w wychowaniu przedszkolnym, spowodowany był reformą w systemie oświaty wiążącą się z obowiązkiem szkolnym nałożonym na dzieci 6-letnie, których liczba w placówkach wychowania przedszkolnego w stosunku do poprzedniego roku szkolnego zmniejszyła się o kolejne 122,4 tys. Pomimo spadku liczby ludności w grupach 3, 4 i 5-latków, zwolnione miejsca przez 6-latków oraz fakt, że od 1 września 2015 roku, zgodnie ze zmianą ustawy o systemie oświaty wszystkie dzieci 4-letnie mają mieć zagwarantowane miejsce w placówce wychowania przedszkolnego do placówek tych uczęszczało 84,2% dzieci w grupie wiekowej 3−5 lat (wobec 79,4% rok wcześniej). Wśród pięciolatków 97,4% (wzrost o 3,4 pkt. proc. w porównaniu z rokiem poprzednim) brało udział w zajęciach przedszkolnych, wśród czterolatków – 83,9% (79,1% w roku 2014/2015), a wśród trzylatków – 70,5% (w roku ubiegłym – 63,9%).

Liczba przedszkolaków w placówkach wychowania przedszkolnego zlokalizowanych w miastach stanowiła 98,1% dzieci w wieku od 3 do 5 lat (wzrost o 5,2 pkt. proc – podobnie jak w roku poprzednim), w tym 108,2% pięciolatków, 97,8% czterolatków i 87,8% trzylatków (wzrost o 7,8 pkt. proc). Odsetek dzieci pięcioletnich uczestniczących w zajęciach w placówkach zlokalizowanych w miastach przekroczył 100% ze względu na uczęszczanie do tych przedszkoli dzieci dowożonych ze wsi przez rodziców pracujących w mieście. Wskaźnik dla wsi wynosił 65,1% (wzrost o 4,3 pkt. proc), w tym 82,6% dla pięciolatków, 64,7% dla czterolatków i 46,6% dla trzylatków.

Wskaźnik upowszechniania edukacji przedszkolnej wśród dzieci 3-4-letnich w Polsce wyniósł 77,3%. Zwiększył się zatem o 5,7 pkt. proc. w stosunku do poprzedniego roku szkolnego. Podobnie jak w kilku poprzednich latach najwięcej wśród dzieci w tym wieku uczęszczało do placówek wychowania przedszkolnego w województwach: opolskim – 86,5%, mazowieckim – 83,6 % oraz śląskim 82,4%, natomiast najmniej w województwach warmińsko-mazurskim – 65,2% oraz kujawsko – pomorskim – 67,7%.

Pomimo, że do zajęć szkolnych przygotowywało się o 4 tys. mniej pięciolatków niż w roku ubiegłym (spadek o 1,0%), to ogólny udział tych dzieci w swojej grupie wiekowej wzrósł o 3,4 pkt. proc. Wśród województw o największym wzroście udziału pięciolatków w placówkach wychowania przedszkolnego były: kujawsko- pomorskie (wzrost o 4,5 pkt. proc.), lubuskie (wzrost o 4,4 pkt. proc.) i podlaskie (wzrost o 4,3 pkt. proc.).

W porównaniu z poprzednim rokiem szkolnym liczba dzieci czteroletnich objętych wychowaniem przedszkolnym wzrosła o 1,5%, a największy wzrost udziału w swojej grupie wiekowej zanotowany został w województwie warmińsko-mazurskim (o 7,2 pkt. proc), a najmniejszy w województwie opolskim (2,1 pkt. proc.). Liczba dzieci trzyletnich wzrosła natomiast o 8,2%, przy czym największy wzrost udziału trzylatków w wychowaniu przedszkolnym odnotowany został województwie lubuskim (o 8,2 pkt. proc), a najmniejszy również w województwie opolskim (o 4,8 pkt. proc.). Województwo opolskie, pomimo najniższego przyrostu udziału dzieci 3 i 4 letnich w wychowaniu przedszkolnym, charakteryzowało się jednak, zarówno w roku szkolnym 2014/2015, jak i 2015/2016 najwyższym stopniem upowszechnienia edukacji przedszkolnej dla tych grup wiekowych.

Liczba dzieci pięcioletnich w porównaniu do roku poprzedniego spadła o 1%, natomiast udział dzieci pięcioletnich objętych wychowaniem przedszkolnym wzrósł o 3,4 pkt.proc, gdzie największy wzrost odnotowano w województwie kujawsko-pomorskim (o 4,5%), lubuskim i podlaskim ( o 4,4% i o 4,3%), najmniejszy w województwie łódzkim ( o 2%).

Dzieci niepełnosprawne w placówkach wychowania przedszkolnego, podobnie jak w latach poprzednich, stanowiły 1,3% (wzrost o 0,3 pkt. proc) wszystkich przedszkolaków. Jedną z form opieki nad nimi są przedszkola specjalne. W roku szkolnym 2015/2016 funkcjonowało 207 takich placówek (o 16 więcej niż w roku poprzednim), do których uczęszczało 3,4 tys. dzieci.